CEZASM

V Međunarodni interdisciplinarni studentski skup Karlovački dani slobodne misli upriličen je od 31. maja do 02. juna 2019. godine u Sremskim Karlovcima, a u organizaciji Centra za afirmaciju slobodne misli. Glavna tema ovogodišnjeg skupa glasila je (Dis)funkcionalnost društvenog subjekta, a studentska konferencija kao njegova okosnica okupila je studente i studentkinje osnovnih, master i doktorskih studija sa Univerziteta u Novom Sadu, Beogradu, Kragujevcu, Nišu i Zagrebu koji su predstavili rezultate svojih naučno-teorijskih istraživanja iz ugla filozofije, književnih nauka, istorije umetnosti itd.

​

U okviru V KDSM-a priređena je i panel diskusija na kojoj su učestvovali: dr Duško Radosavljević (Fakultet za pravne i poslovne studije dr Lazar Vrkatić, Novi Sad), dr Tadija Stefanović (Fakultet savremenih umetnosti, Beograd), kao i doktorandi Luka Janeš (Filozofski fakultet, Zagreb) i Luka Perušić (Filozofski fakultet, Zagreb). V KDSM je kao svoj prateći sadržaj imao izložbu Karlovački dani slobodne misli: retrospektiva, a u okviru koje je prikazan razvojni put ovog studentskog skupa.

​

Namera organizatora je bila da se u okviru ovogodišnjih Karlovačkih dana slobodne misli promisli sistemska (dis)funkcionalnost kao jedna od bitnih karakteristika (savremenog) čoveka. Ovim se potvrđuje da je čovek kao društveni subjekt unapred determinisan, odnosno da mu je kvalitetna i produktivna egzistencija zagarantovana, s jedne strane, sve dok je u funkciji sistema i njegovog uspešnog održanja ili, s druge strane, dokle god istrajava u naporu da se odupre određenom sistemu usled uverenja da mu on donosi mnogo više štete nego koristi.

​

Iz rečenog se može zaključiti da problem nastaje onda kada se na čovekovo konstituisanje sam sistem ili pak neki od njemu svojstvenih podsistema ponaosob počne negativno odražavati. Takođe, problem druge vrste se pojavljuje i u slučaju kada sam društveni subjekt (samo)izgrađujući se, a vođen sebi svojstvenim logos-om i praxis-om počne dovoditi u pitanje sistem uopšte ili njegove konkretne delove. Tako, primera radi, sistemska funkcionalnost može da se markira kao izrazito negativna pojava u slučajevima kada prioritet ima ona vrsta sistema koja ne vodi računa o zadovoljenju individualnih ljudskih potreba, prava i sloboda, kao što i sistemska disfunkcionalnost može da se markira kao izrazito pozitivna pojava u slučajevima kada se prioritet daje upravo onom individualnom, te kada se od sistema očekuje da doprinese ostvarivanju onih partikularnih interesa i ciljeva koji imaju pozitivne implikacije i po samu celinu budući da predstavljaju njen integrativni deo.

​

Stoga, pitanje koje se neminovno nameće tiče se procene relevantnosti funkcionalnosti, ali i disfunkcionalnosti društvenog subjekta i to kako za njega samog tako i za sistem uopšte. Naime, s obzirom na to da sistemska (dis)funkcionalnost po sebi nije niti isključivo pozitivno niti negativno svojstvo (savremenog) čoveka, važno je voditi računa o osnovanosti kritike koja joj se upućuje. Da li će se (dis)funkcionalnost potvrditi kao pozitivna ili pak negativna zavisi, između ostalog, od samog sistema i njegove strukture, zatim pojedinca i načina na koji je integrisan u isti, kao i implikacija koje proizilaze iz uspostavljene veze između sistema i pojedinca.

​

Važno je imati u vidu da sistemska funkcionalnost neretko za svoje konsekvence može imati pojave poput jednoumnosti, unifikacije, homogenizacije i totalizujućeg kretanja, odnosno pojave koje kao takve zauzimaju primat u odnosu na afirmativno, slobodno, otvoreno i (samo)kritičko mišljenje i njime podstaknuto delovanje. Nadalje, sistemska funkcionalnost sa sobom može da povlači zatvorenost i ograničenost, a što neretko vodi ka pojavi nacionalizma, homofobije, ksenofobije, mizoginije, verskog fanatizma, revizija prošlosti, „kultura” žrtvovanja i smrti i itd.

​

Zbog svega navedenog, kao jedan od vodećih izazova sa kojima se suočava savremeni društveni subjekt jeste adekvatno pozicioniranje unutar postojećeg društvenog sistema, kao i njime obuhvaćenih podsistema, odnosno, preciznije rečeno, pozicioniranje koje sa sobom neće nositi negativne implikacije po njemu svojstvenu osobenost, te slobodu u mišljenju i delovanju. Drugim rečima, iznalaženje „prave mere” kada je u pitanju subjektovo angažovanje u korist sistema, ali zarad vlastite dobrobiti, odnosno zauzimanje „zlatne sredine” između sistemskih i vlastitih interesa jeste zahtev na koji čovek kao društveni subjekt treba što uspešnije da odgovori kako bi predupredio dovođenje u pitanje ili čak negiranje sopstvene subjektivnosti.

​

V Karlovački dani slobodne misli realizovani su zahvaljujući finansijskoj podršci Opštine Sremski Karlovci, te s tim u vezi Centar za afirmaciju slobodne misli upućuje reči zahvalnosti lokalnoj Upravi na tome što je i ove godine omogućila izvođenje ovog izuzetno značajnog projekta.

​

CEZASM se neizmerno zahvaljuje dnevnom listu Dnevnik, te mesečniku Karlovačke novine na medijskoj promociji V Karlovačkih dana slobodne misli.

​

Program V KDSM-a možete preuzeti ovde.

​

​